Ngày Lương thực Thế giới (16/10) hàng năm là dịp để chúng ta cùng nhìn nhận lại tầm quan trọng của lương thực và dinh dưỡng đối với sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự phát triển của công nghệ và lối sống hiện đại đã góp phần thay đổi mô hình ăn uống của nhiều gia đình. Năm nay, Bộ Y tế Việt Nam phát động Tuần lễ Dinh dưỡng và Phát triển từ 16/10 đến 23/10 với chủ đề “Tăng cường tiếp cận đa dạng thực phẩm, giàu dinh dưỡng để đảm bảo an ninh lương thực, an ninh dinh dưỡng cho tất cả mọi người.”
Để có một bữa ăn gia đình, bữa ăn học đường đảm bảo cân đối, đủ dinh dưỡng chúng ta nên:
- Cân bằng dinh dưỡng: Bữa ăn cần đa dạng các nhóm thực phẩm bao gồm tinh bột, protein (thịt, cá, trứng, đậu), chất béo tốt (dầu thực vật, quả bơ), rau củ quả và sữa hoặc các sản phẩm từ sữa để đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Đảm bảo bữa ăn tại trường lớp: Trường học nên phối hợp với gia đình để xây dựng thực đơn dinh dưỡng phù hợp cho từng độ tuổi, chú trọng nguồn nguyên liệu sạch, an toàn và đảm bảo khẩu phần ăn hợp lý.
- Giảm thiểu thực phẩm chế biến sẵn: Nên hạn chế các món ăn nhanh, nhiều đường, muối, dầu mỡ để tránh nguy cơ béo phì và các bệnh liên quan đến dinh dưỡng.
Khi đi chợ lựa chọn thức ăn cho gia đình phải đảm bảo an toàn trong khâu lựa chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm như:
- Lựa chọn thực phẩm tươi sạch: Chọn mua thực phẩm tại các nguồn uy tín, có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, tránh mua thực phẩm ôi thiu, quá hạn sử dụng.
- Rửa sạch và chế biến đúng cách: Rau củ quả cần được rửa sạch nhiều lần và ngâm muối để loại bỏ hóa chất. Thịt cá cần chế biến ở nhiệt độ cao để tiêu diệt vi khuẩn gây hại.
- Bảo quản thực phẩm đúng cách: Thực phẩm cần được bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ phù hợp. Thực phẩm tươi sống và thực phẩm chín nên để riêng để tránh nhiễm khuẩn chéo.
- Kiểm tra và xử lý thực phẩm hết hạn: Định kỳ kiểm tra thực phẩm trong tủ lạnh và các nơi bảo quản, loại bỏ những thực phẩm đã hết hạn hoặc có dấu hiệu hư hỏng.
- Kiểm tra hạn sử dụng: Luôn kiểm tra ngày sản xuất và hạn sử dụng để đảm bảo thực phẩm còn an toàn.
- Chú ý đến thành phần dinh dưỡng: Quan sát thành phần dinh dưỡng (carbohydrate, protein, chất béo, muối, đường, v.v.) để đảm bảo phù hợp với nhu cầu sức khỏe của bạn và gia đình.
- Cảnh giác với chất phụ gia và chất bảo quản: Hạn chế sử dụng thực phẩm có quá nhiều chất phụ gia, chất tạo màu, tạo ngọt nhân tạo hoặc chất bảo quản, đặc biệt là khi lựa chọn đồ ăn cho trẻ nhỏ.
- Lựa chọn thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng phù hợp: Cân nhắc chọn các sản phẩm ít đường, ít muối, và giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất để giúp cơ thể khỏe mạnh.
Để có một chế độ ăn lành mạnh và duy trì hoạt động thể lực hằng ngày để phòng chống thừa cân béo phì mọi người nên chú ý:
- Ăn uống lành mạnh: Ưu tiên chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và hạn chế thực phẩm chiên, rán, có nhiều chất béo bão hòa.
- Kiểm soát khẩu phần ăn: Không ăn quá nhiều trong một bữa, ăn chậm, nhai kỹ để cơ thể có thời gian tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất.
- Duy trì thói quen tập thể dục: Mỗi ngày nên dành ít nhất 30 phút để tập thể dục như đi bộ, chạy, bơi lội, hoặc các bài tập thể dục tại nhà để tăng cường sức khỏe, giảm stress.
- Ngủ đủ giấc và giữ tinh thần lạc quan: Giấc ngủ và tinh thần lành mạnh cũng là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa các bệnh không lây nhiễm và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tuần lễ Dinh dưỡng và Phát triển là cơ hội để mọi người cùng hướng tới một lối sống lành mạnh, đảm bảo sức khỏe, và xây dựng một môi trường an toàn về lương thực. Bằng cách thực hiện các thông điệp trên, chúng ta không chỉ giúp bản thân mà còn góp phần tạo ra một cộng đồng khỏe mạnh hơn, bền vững hơn cho các thế hệ mai sau.
